[kkstarratings]
Ngay cả khi quý khách chưa từng du lịch Nga, cũng không phải một người am hiểu hay yêu thích tìm hiểu những nét đẹp văn hóa Nga, hình ảnh xinh xắn và dễ thương của búp bê Matryoshka cũng đã rất quen thuộc và gần gũi. Búp bê Matryoshka từ lâu đã trở thành biểu tượng đẹp cho du lịch Nga, cho văn hóa Nga và cả đất nước Nga.
Sự ra đời của búp bê Matryoshka
Búp bê Matryoshka đầu tiên được trình làng vào năm 1890, tại hội thảo “Giáo dục cho trẻ em” tại Moscow do nghệ nhân Sava Mamontov (1841 – 1918) làm ra. Theo những câu chuyện truyền miệng, Matryoshka được sản xuất dựa trên mẫu hình ảnh tượng nhà thông thái của nước Nhật. Bất cứ ai lần đầu tiên thấy búp bê Matryoshka cũng không khỏi kinh ngạc thích thú với bức tượng nhỏ dần này.
Búp bê Nga mang hình ảnh của cô gái Nga với khăn trùm đầu, áo xaraphan. Và mỗi búp bê đều chứa bên trong khoảng 8 búp bê nhỏ. Sau này hình tượng búp bê gái được phát triển thêm hình tượng búp bê trai.
Bí ẩn tên gọi búp bê Matryoshka
Cái tên Mastryoshka cũng là một bí ẩn vì không ai biết người đầu tiên đặt tên cho búp bê là ai và vì sao lại đặt tên như vậy. Mastryoshka là một từ không có nghĩa, nhưng các nhà ngôn ngữ học đã tìm được nguồn gốc có liên quan của từ này với tiếng Latin có nghĩa là “người mẹ”. Có lẽ cũng vì hình ảnh mang trong mình những búp bê nhỏ dần mà búp bê này có tên gọi ý nghĩa như thế.
Thiết kế
Hình dáng búp bê Matryoshka bao giờ cũng mũm mĩm và tròn trịa, đầy đặn. Nó luôn gợi lên hình ảnh người mẹ của một gia đình nông dân Nga với thân hình phốp pháp, khỏe mạnh và gương mặt phúc hậu. Điều này rất thích hợp với món đồ gỗ vì con búp bê to nhất chứa trong lòng nó cả một “gia đình” búp bê.
Để làm Matryoshka, bước đầu tiên là tiện những khúc gỗ để tạo dáng cho búp bê. Gố được chọn để làm Matryoshka là gỗ cây Bạch Dương (loại cây rất đặc trưng cho nước Nga) hoặc gỗ của cây lipa. Con nhỏ nhất luôn được làm trước tiên sau đó mới đến các con khác lớn hơn. Sau đó các con Matryoshka được chuyển đến tay các hoạ sĩ để vẽ và trang trí các họa tiết. Trước đây, Búp bê Matryoshka thường chủ yếu miêu tả hình ảnh các cô gái Nga mặc áo sarafan (trang phục truyền thống của phụ nữ Nga), quàng khăn, và cầm chiếc giỏ đựng đầy hoa trên tay.
Ngày nay, các hình vẽ trên Matryoshka mỗi ngày một đẹp hơn và đa dạng hơn. “Diện mạo” của các búp bê Matryoshka trong cùng một bộ thường cùng thuộc một chủ đề nào đó, có bộ búp bê thôn nữ trong bộ trang phục truyền thống, hay bộ búp bê các nhân vật trong truyện cổ dân gian. Thậm chí có cả những bộ búp bê về các nhân vật lãnh đạo. Về sau số chủ đề của búp bê Matryoshka càng trở nên đa dạng hơn: động vật, tranh chân dung, tranh biếm họa các chính trị gia, họa sĩ, người máy, ngôi sao điện ảnh,…
Nhưng có lẽ điều hấp dẫn nhất trong mỗi con Matryoshka bằng gỗ này chính là tính biểu cảm trên mỗi gương mặt. Gương mặt mỗi con Matryoshka được vẽ theo một kiểu khác nhau. Có gương mặt buồn, trầm tư, nghiêm khắc, vui vẻ,… Chỉ cần nhìn vào mỗi con Matrioska, bạn có thể cảm thấy một tình cảm nhẹ nhàng của màu sắc, một nghệ thuật trình bày điêu luyện của các hoạ sĩ.
Búp bê Matryoshka trở nên phong phú không chỉ nhờ các hình vẽ mà cả bởi số lượng búp bê lồng vào nhau. Chỉ riêng việc khám phá số lượng mỗi con búp bê trong một Matryoshka to cũng đủ tạo sự hấp dẫn cho những người yêu thích loại búp bê độc đáo này. Càng ngắm nhìn Matryoshka càng thấy chúng đáng yêu; búp bê Matryoshka càng có nhìêu lớp vỏ bên ngoài, càng khiến người ta tò mò thích thú.
Búp bê Matryoshka trở thành huyền thoại nước Nga
Nghệ nhân Mamontov, người đầu tiên sản xuất ra loại búp bê này nói rằng ông lấy cảm hứng từ những bức tượng kỳ lạ của Nhật Bản đó và chọn hình ảnh người phụ nữ dựa vào câu chuyện cổ tích của Nga từ xưa. Câu chuyện nói về tình cảm gia đình sâu sắc. Khi một đứa trẻ trong nhà đi lạc tới khu vực của sói hung dữ, người chị nhìn thấy em mình từ xa đã cùng bà và mẹ chạy đuổi theo cô bé tới hang ổ của sói để đưa cô về nhà.
Một bộ búp bê Matryoshka không có giới hạn số lượng. Bên trong búp bê có thể có từ 2 tới 60 con búp bê nhỏ hơn được vẽ đủ thứ màu sắc, hình ảnh. Bộ Matryoshka hoàn hảo đầu tiên được làm bởi Vassily Zviozdochkin và do Sergey Maliutin sơn vẽ có 8 búp bê. Từ “người mẹ” bên ngoài, tới các “chị lớn”, mỗi tượng cầm một vật dụng khác nhau như cái giỏ, cái liềm, bát cháo, cái chổi, tượng thứ 5 là một “người con trai”, tiếp đến hai “em gái” và cuối cùng là một đứa trẻ còn đang bọc tã.
Búp bê Matryoshka mãi mãi là biểu tượng của nước Nga
Dù phát triển mạnh với nhu cầu khách hàng lớn, búp bê Matryoshka vẫn được giữ nguyên quy trình sản xuất thủ công. Những loại gỗ thường được dùng để làm búp bê là gỗ chanh, gỗ bạch dương, gỗ cây sủi, gỗ cây dương. Quá trình làm thường từ búp bê trong cùng nhỏ nhất, sau đó dần tới các phần thân dưới búp bê được gắn khít vào nhau và cuối cùng là những phần đầu búp bê được thiết kế sao cho đặt vừa với phần thân. Khi làm những phần này, các nghệ nhân thường không phải đo đạc gì mà chỉ ước lượng bằng cảm quan và kỹ năng chuyên nghiệp của mình. Sau khi được gọt cắt đúng hình dạng, những búp bê này được tẩm dầu để giữ ẩm và tránh nứt vỡ. Cuối cùng là việc vẽ màu cho các búp bê với bột màu hay màu nước.
Những bộ búp bê Matryoshka mang nhiều hình ảnh ý nghĩa và màu sắc rực rỡ này vẫn luôn là biểu tượng của Nga và là thứ đồ lưu niệm tuyệt nhất mỗi khi du khách tới thăm đất nước bạch dương xinh đẹp.
0 Comment